Al 301 dagen vermist in Syrië: journalist James Foley

Driehonderd en een dagen. Zolang wordt de Amerikaanse freelance journalist James Foley al vermist in Syrië. Hij werd voor het laatst gezien op 22 november 2012 in een auto op weg naar de grens met Turkije. Volgens een getuige werd Foley kort na zijn vertrek tegengehouden door een groep onbekende mannen met Kalasjnikovs die hem uit het voertuig haalden. Sindsdien is hij spoorloos.

Lees verder bij Tone, of ga hieronder door.

De familie van Foley startte vrij snel na zijn ontvoering de website Free James Foley waar zij en bijna achtduizend mensen in een petitie oproepen tot zijn vrijlating.

Tevergeefs.

Foley is niet de enige journalist die vermist wordt in Syrië. In het land werden de afgelopen twaalf maanden volgens het Committee to Protect Journalists (CPJ) zeker 24 journalisten ontvoerd en worden er op dit moment minstens nog vijftien vermist. Volgens de New York Times overtreft Syrië binnenkort de Irak-oorlog het hoogtepunt van ontvoeringen in 2007.

Onder deze ontvoeringen en vermissingen bevindt zich ook de freelancer Austen Tice. Die wordt volgens de Amerikaanse autoriteiten al sinds augustus 2012 vastgehouden door het Syrische regime. Nog langer dan Foley.

Het kidnappen van lokale en buitenlandse journalisten in Syrië is gewoon geworden naarmate de wetteloosheid groeide in het land. Journalisten lopen nu meer gevaar ontvoerd te worden dan om gedood te worden door rondvliegende granaatscherven of een kogel van een sluipschutter, schrijft Emma Beals op VICE. Zij beschrijft hoe zij in burka doodsangsten doorstaat als de auto waar ze in rijdt gestopt wordt bij een checkpoint.

Beals wijt de toenemende vermissingen in het land met de opkomst van de Islamitische Staat Irak, een extremistische beweging gelieerd aan Al-Qaida. Volgens Amnesty International speelt de versplintering van gewapende bewegingen een grote rol. Ook criminele organisaties en groeperingen laten zich zonder aanwijsbare jihadistische motieven in met ontvoeringen. De New York Times meldt dat lokale gidsen, taxichauffeurs en vertalers gerekruteerd worden om journalisten scoops te beloven om ze daarna uit te leveren aan ontvoerders.

Ontvoerd worden is de grootste angst van een journalist. Zo ook van Beals: “In Aleppo kreeg ik elke dag berichten over collega’s, vrienden, activisten die ontvoerd werden. Ik raakte in paniek. Het idee dat mij elk moment hetzelfde kon gebeuren zorgde ervoor dat ik gevangen zat in een mentale gevangenis.” De angst voor ontvoering is terreur in de puurste vorm, hoeveel voorzorgsmaatregelen je neemt, het kan je zo overkomen. Het is een “kwestie van ongeluk” noemt Louise Roug Bokkenheuser, chef buitenland van The Daily Beast/Newsweek en oud-oorlogscorrespondent, het cynisch. Een onbetrouwbare fixer inhuren of een verkeerde steeg instappen, het zijn maar kleine dingen die mis kunnen gaan.

Het ontvoeren van journalisten heeft als doel te voorkomen hun collega’s af te schrikken zodat de wereld niet ziet wat er gebeurt en is een veelgebruikte tactiek. Niet alleen in Syrië maar ook in landen als Jemen, Afghanistan, Mexico, Congo of Columbia. Journalisten moeten leven met het feit dat een ‘press’-sticker op hun kogelvrije vest een schietschijf is.

De vrijlating van de Italiaanse journalist Domenico Quirico en de Belgische schrijver en docent Pierre Piccinin op 8 september stemt hoopvol, vindt het CPJ. Maar deze hoopvolle gebeurtenissen zijn vaak het resultaat van lange moeizame diplomatieke onderhandelingen achter de schermen. En probeer in Syrië er maar achter te komen welke splinterbeweging journalisten in handen hebben. In de tussentijd worden de journalisten in het ergste geval gemarteld of gedood.

In het geval van Foley lijkt hem vinden op het zoeken naar een speld in een hooiberg. Want vooral freelancers vallen in een zwart gat, waarschuwt de Rory Peck Trust die de kwetsbare beroepsgroep en hun families ondersteunt in tijden van crises. Welke redacteur aan een bureau houdt hen in de gaten? “Veilig verslag doen in Syrië is niet langer een kwestie van ervaring”, schreef het RTP in augustus in een verklaring. “Geen enkele voorbereiding verkleint je kansen om ontvoerd te worden […] Freelancer denk goed na, moet je echt per se naar Syrië?”

Goed advies. Maar advies waar mensen als Tice en Foley op dit moment weinig aan hebben, vierhonderd en twee dagen en driehonderd en een dagen later.

Share

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *